نکات مربوط به صورتحساب نقدی نسیه

۱۳ اسفند ۱۴۰۳

در این مقاله نکات مربوط به روش تسویه صورتحساب‌های الکترونیکی را بیان می‌کنیم و به بررسی اعتبار تعلق گرفته به خریدار می‌پردازیم.

روش تسویه

همان روش دریافت یا پرداخت مانده حساب مورد تایید خریدار و فروشنده (ثمن معامله) است.

روش تسویه به سه دسته تقسیم می‌شود: روش نقدی، روش نسیه و روش نقدی/نسیه. این سه روش، شیوه‌های مختلف تسویه در صورتحساب الکترونیکی محسوب می‌شوند.

روش نقدی: در این روش، مبلغ معامله به‌طور کامل در زمان صدور صورتحساب تسویه می‌شود. مالیات بر ارزش افزوده نیز هم‌زمان پرداخت می‌گردد. در این حالت، به خریدار اعتبار مالیاتی تعلق می‌گیرد.

روش نسیه: در این روش، پرداخت مبلغ معامله به زمان آینده موکول می‌شود. مالیات بر ارزش افزوده نیز پس از تسویه کامل مبلغ اصلی پرداخت خواهد شد.

بدین ترتیب اعتبار مالیاتی برای خریدار نیز پس از تسویه کامل معامله تعلق می‌گیرد.

روش نقد/نسیه: بخشی از مبلغ معامله به‌صورت نقد و مابقی به‌صورت نسیه تسویه می‌شود و مالیات بر اساس میزان پرداختی نقدی و نسیه محاسبه و در موعدهای مربوطه پرداخت می‌شود.

توجه فرمائید که در صورتیکه فروشنده صورتحساب را به صورت نسیه ثبت کرد باید خریدار آن را تائید کند، در صورتیکه خریدار آن را تأیید نکند، سازمان امور مالیاتی این صورتحساب را نقدی تلقی کرده و فروشنده موظف به پرداخت مالیات بر ارزش افزوده آن خواهد بود. یعنی فروشنده باید مالیاتی را پرداخت کند که هنوز مبلغ آن را از خریدار دریافت نکرده است. بنابراین تأیید صورتحساب توسط خریدار نه تنها برای فروشنده اهمیت دارد، بلکه برای خریدار نیز از این جهت مهم است که تأیید صورتحساب پیش‌شرط استفاده از اعتبار مالیاتی مربوط به آن است.

نکات مربوط به روش تسویه صورتحساب الکترونیکی

در صورتی که روش تسویه از نوع نقدی/نسیه باشد، ثبت اطلاعات مربوط به مبلغ پرداختی نقدی و مبلغ نسیه اجباری است.
همان‌طور که در مقاله‌های قبل اشاره شده بود، صورتحساب‌های الکترونیکی با الگوی قبوض خدماتی، صادرات و بورس روش تسویه نقدی است.
صورتحساب‌هایی می‌توانند نسیه یا نقد/نسیه به‌حساب بیایند که در سامانه مودیان ثبت شده باشند. یعنی صورتحساب‌هایی که خارج از سامانه باشند، نمی‌توانند نسیه یا نقد/ نسیه باشند.
حال که صورتحساب نسیه یا نقد/ نسیه شد، تکمیل جدول پرداخت آن هم از طریق فروشنده و هم از طریق خریدار در کارپوشه سامان مودیان امکان‌پذیر هست.
اگر ثبت پرداخت را فروشنده انجام دهد، برای فروشنده همان لحظه و فوری بدهی مالیاتی در نظر گرفته می‌شود. اما خریدار اگر صورتحساب را تایید نکند اعتباری به او تعلق نمی‌گیرد. ولی برای فروشنده فروش لحاظ می‌شود. بنابراین لازم است خریداران نسبت به تایید یا رد صورتحساب‌های الکترونیکی خود در کارپوشه توجه ویژه‌ای داشته باشند. اگر ثبت اطلاعیه پرداخت توسط خریدار ثبت شود و از طرف فروشنده تایید نشود، فروش برای فروشنده لحاظ نشده و به خریدار هم اعتباری داده نمی‌شود.

معیار مالیات بر ارزش افزوده؛ فقط بخش نقدی

بر اساس قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مؤدیان یا قانون مالیات بر ارزش افزوده، مبنای بدهی ارزش افزوده شما بخش نقدی فاکتور است. به این معنا که اگر مشخص شود فاکتور نقدی است و طرف مقابل آن را تأیید کند، شما به سازمان امور مالیاتی بدهکار ارزش افزوده می‌شوید و طرف مقابل نیز اعتبار مالیاتی دریافت می‌کند. اما اگر معامله نسیه باشد و تا پایان دوره ارزش افزوده، وجهی بابت آن فاکتور جابه‌جا نشود، هیچ یک از طرفین بدهی به سازمان نخواهند داشت و اعتبار مالیاتی نیز برای آن‌ها لحاظ نمی‌شود.

روش‌های پرداخت در صورتحساب الکترونیکی

روش پرداخت شامل: چک، تهاتر، وجه نقد، pos، درگاه پرداخت اینترنتی، کارت به کارت، انتقال به حساب و سایر است.

اعتبار خرید نسیه در سامانه مودیان

فروش نسیه یکی از روش‌های متداول در معاملات است، بر این اساس تا زمانی که مبلغ معامله در زمان مقرر تسویه نشود به خریدار اعتبار مالیاتی تعلق نمی‌گیرد و برای فروشنده مالیات بر ارزش افزوده اعمال نمی‌شود. بهره‌مندی از اعتبار مالیاتی مربوط به صورتحساب نسیه برای خریدار مستلزم تأیید و ثبت اطلاعات پرداخت در سامانه مودیان است. برای این‌که اعتبار مالیاتی به خریدار تعلق گیرد می‌توان از روش‌های زیر استفاده کرد.

در صورتی‌که فروشنده صورتحساب اصلی را اصلاح کند و نحوه‌ی تسویه را از نسیه به نقد تغییر دهد. این روش تنها در صورتی توصیه می‌شود که فصل مالیاتی به پایان رسیده باشد و امکان ثبت تاریخ پرداخت در فصل گذشته وجود نداشته باشد. با توجه به قوانین سامانه مودیان، پس از پایان فصل مالیاتی، امکان تغییر تاریخ دریافت یا پرداخت به تاریخ‌های فصل قبل وجود ندارد. در این شرایط، فروشنده باید صورتحساب اصلاحی صادر کند تا اطلاعات را به‌روزرسانی کرده و اعتبار مالیاتی خریدار را ثبت کند. این فرآیند باید حتماً در بازه مهلت قانونی انجام شود.
روش دوم که سریع‌تر و ساده‌تر است، خریدار یا فروشنده می‌تواند اطلاعات مربوط به تسویه مبلغ معامله را مستقیماً در بخش مشاهده صورتحساب سامانه مودیان ثبت کنند. پس از ثبت اطلاعات در جدول پرداخت، وضعیت صورتحساب بروزرسانی شده، اعتبار مالیاتی خریدار و بدهی مالیاتی فروشنده اعمال می‌شود و نیازی به اصلاح صورتحساب نیست.

اعتبار صورتحساب نسیه در سامانه مودیان

در صورتحساب نسیه روش تسویه بر اساس توافقی که بین خریدار و فروشنده صورت می‌گیرد انجام می‌شود. روش نسیه به این معناست که هیچ پرداختی از سوی خریدار به فروشنده انجام نشده است، البته این موضوع را باید خریدار نیز در کارپوشه‌ی خود در سامانه مودیان تائید کند، تا در این صورت به فروشنده مالیات تعلق نگیرد. در صورتی که خریدار این صورتحساب را رد کند، فروشنده مالیات ارزش افزوده این صورتحساب نسیه را باید بپردازد. چون صورتحساب نقدی برای او محسوب می‌شود. همچنین بعد از تسویه خریدار به فروشنده، لازم است اصلاحات لازم در جدول پرداخت انجام شود تا اعتبار مالیاتی به خریدار تعلق بگیرد.

تایید نکردن صورتحساب یعنی رد کردن یا عدم نیاز به واکنش
توجه کنید در صورتی که صورتحساب‌های ثبت‌شده شما در کارپوشه سامانه مودیان، وضعیت در انتظار واکنش باشند و شما نسبت به تایید یا رد این صورتحساب‌ها اقدام نکنید، تنها یک ماه پس از ثبت صورتحساب، به منزله‌ی تاییدشده تلقی می‌گردد و وضعیت آن به تایید سیستمی تغییر پیدا می‌کند. در این مقاله، تأیید نکردن صورتحساب به معنای رد صورتحساب‌هایی است که نیاز به واکنش دارند.

سوالات متداول

در صورتی که خریدار صورتحساب نسیه را تایید نکند، چه اتفاقی می‌افتد؟

اگر خریدار صورتحساب نسیه را تایید نکند، سازمان امور مالیاتی آن را نقدی تلقی کرده و فروشنده موظف به پرداخت مالیات بر ارزش افزوده خواهد بود، اما اعتبار برای خریدار لحاظ نمی‎‌شود.