صورت‌حساب الکترونیکی و انواع آن

تعریف صورتحساب الکترونیکی

صورتحساب الکترونیکی سندی مالیاتی با شناسه یکتای مالیاتی است. اطلاعات آن در حافظه مالیاتی فروشنده ذخیره می‌شود. اگر دستگاه کارتخوان بانکی یا درگاه پرداخت الکترونیکی به‌عنوان پایانه فروشگاهی استفاده شود، رسید پرداخت الکترونیکی نیز به‌عنوان صورتحساب الکترونیکی تلقی می‌گردد.

انواع صورتحساب الکترونیکی

سه نوع صورتحساب الکترونیکی وجود دارد:

1. صورتحساب الکترونیکی نوع اول: شامل اطلاعات هویتی کامل از فروشنده و خریدار و جزئیات کالا یا خدمات است.
2. صورتحساب الکترونیکی نوع دوم: دارای اطلاعات کامل فروشنده و جزئیات کالا یا خدمات است. اطلاعات خریدار در این نوع صورتحساب درج نمی‌شود.
3. صورتحساب الکترونیکی نوع سوم: رسید پرداخت از دستگاه کارتخوان بانکی یا درگاه پرداخت است. این رسید به‌عنوان پایانه فروشگاهی فروشنده پذیرفته شده و دارای شماره منحصر به فرد مالیاتی است.

تفاوت صورتحساب نوع اول با نوع دوم

تفاوت اصلی صورتحساب‌های نوع اول و دوم، در الزام به درج اطلاعات خریدار است. در معاملات بین فعالان اقتصادی، درج اطلاعات خریدار الزامی است. بنابراین، باید صورتحساب نوع اول صادر شود. برای فروش به مصرف‌کننده نهایی، درج اطلاعات خریدار در صورتحساب نوع دوم الزامی نیست.

موضوعات صورتحساب‌های الکترونیکی

صورتحساب‌های الکترونیکی از نظر موضوع به چند دسته تقسیم می‌شوند:

• صورتحساب اصلی فروش: اولین صورتحساب الکترونیکی است که با انجام هر معامله صادر و به سامانه مودیان ارسال می‌شود.
• صورتحساب الکترونیکی اصلاحی: زمانی صادر می‌شود که نیاز به اصلاح اطلاعات صورتحساب باشد. این اصلاح شامل اطلاعات اصلی خریدار و کالا یا خدمت نمی‌شود. در صورتحساب اصلاحی، شماره منحصر به فرد مالیاتی صورتحساب مرجع درج می‌شود. اگر این صورتحساب از نوع اول باشد، باید تأیید خریدار را دریافت کند. در غیر این صورت، نیازی به تأیید نیست.
• صورتحساب الکترونیکی ابطالی: زمانی صادر می‌شود که اطلاعات اصلی مانند شماره اقتصادی خریدار یا شناسه کالا تغییر کرده و معامله محقق نشده باشد. در این حالت، فروشنده صورتحساب ابطالی صادر می‌کند و امکان صدور صورتحساب اصلاحی برای آن وجود ندارد.
• صورتحساب الکترونیکی برگشت از فروش: در صورتی صادر می‌شود که بخشی از معامله برگشت داده شود. این صورتحساب برای صورتحساب‌های اصلی فروش و صورتحساب‌های اصلاحی نیز قابل صدور است.